O smogu w ostatnich latach mówi się coraz więcej. Na zainteresowanie tym tematem wpływa nie tylko sama słaba jakość powietrza w Polsce, ale także wzrost świadomości społecznej na temat negatywnego oddziaływania zjawiska smogu na zdrowie oraz samopoczucie człowieka. W jaki sposób powstaje smog, jakie jego rodzaje wyróżniamy i jak zanieczyszczone powietrze wpływa na nasz organizm?
Czym różni się smog londyński od smogu typu Los Angeles?
Wyróżniamy dwa rodzaje smogu. Pierwszym z nich jest smog londyński, znany także pod nazwą smogu kwaśnego. Pojawia się on głównie w miesiącach zimowych, a jego powstawianiu sprzyjają specyficzne warunki atmosferyczne panujące w zimie (występowanie mgły, brak wiatru i zjawisko inwersji temperatur) oraz obecność w powietrzu zanieczyszczeń pochodzących głównie z przydomowych palenisk.
Smog kwaśny jest charakterystyczny głównie dla umiarkowanej strefy klimatycznej. Przybiera postać gęstej, brudnej mgły, która zalega nad miastem. W naszym kraju zaobserwować go można w zimie, głównie w okresie od października do kwietnia, kiedy panuje sezon grzewczy. W skład smogu londyńskiego wchodzą pyły oraz gazy pochodzące ze spalania węgla i innych rodzajów opału w przydomowych piecach oraz zakładach produkcyjnych.
Drugim rodzajem smogu jest smog fotochemiczny znany także pod nazwą smogu typu Los Angeles, smogu utleniającego oraz fotosmogu. Jego występowanie jest charakterystyczne dla strefy subtropikalnej, co nie oznacza jednak, że ten rodzaj smogu nie pojawia się także w innych częściach świata. Zaobserwować go można bowiem również w Polsce. Fotosmog występuje w ciepłych miesiącach letnich w wielkich miastach, w tym w Krakowie oraz Warszawie.
Tworzeniu się smogu fotochemicznego sprzyja duże natężenie ruchu samochodowego oraz generowane w jego wyniku spaliny. W wyniku reakcji wchodzących w ich skład cząsteczek zanieczyszczeń ze światłem słonecznym tworzą się bowiem takie substancje chemiczne, jak szkodliwy ozon, formaldehyd, nadtlenek wodoru, acetaldehyd i inne.
Smog i jego negatywne oddziaływanie na zdrowie i samopoczucie człowieka
Wpływ smogu na zdrowie oraz samopoczucie człowieka różni się w zależności od jego odmiany. Smog fotochemiczny szczególnie negatywnie oddziałuje bowiem na nasze oczy, drogi oddechowe oraz samopoczucie. W wyniku długotrwałej ekspozycji na silnie zanieczyszczone powietrze narzekamy najczęściej na podrażnienie oczu, kaszel, ból głowy, problemy ze snem, a także ogólne podenerwowanie.
Smog kwaśny z kolei upośledza prawidłowe funkcjonowanie naszego układu odpornościowego, powoduje problemy z oddychaniem oraz układem krążenia. Szczególnie niebezpieczny jest dla osób o obniżonej odporności, alergików, seniorów oraz kobiet ciężarnych. Smog londyński powoduje także zwiększoną zapadalność na nowotwory, alergie oraz problemy psycho-rozwojowe u noworodków, których mamy w okresie ciąży oddychały zanieczyszczonym powietrzem.
Zarówno smog kwaśny, jak i jego fotochemiczna odmiana wywierają negatywny wpływ na zdrowie oraz samopoczucie człowieka. Jego złe oddziaływanie jest tym większe, że ekspozycji na smog nie da się w 100% uniknąć. Możemy co najwyższej ograniczyć ją przestrzegając kilku podstawowych zasad, spośród których najważniejszą jest codzienne monitorowanie jakości powietrza w naszym najbliższym otoczeniu.
Materiał przygotowany przy współpracy z serwisem Airly umożliwiającym monitoring smog – więcej na Airly.eu.