Instalacja na olej roślinny

Artykuł zaktualizowany w marcu 2018 r.

Jak wspomniałem w artykule Olej roślinny jako biopaliwo, jednym ze sposobów aby wykorzystać olej roślinny (np. rzepakowy) do zasilania silnika diesla jest zainstalowanie w pojeździe drugiego zbiornika paliwa. Tu zajmę się opisem takiej właśnie instalacji…

Nie wystarczy wstawić do samochodu bańkę z olejem roślinnym i podłączyć go do pompy paliwowej albo pompy wtryskowej. Ponieważ olej roślinny ma większą lepkość niż olej napędowy. Z tego względu nie zostanie poprawnie rozpylony przez wtryskiwacze w silniku a więc i nie będzie dobrze spalony. Aby tego uniknąć, należy go podgrzać do temperatury ok. 80°C. Wtedy będzie już na tyle rzadki, że wtryskiwacze poradzą sobie z jego dawkowaniem do komory spalania. Wyjątek stanowią nowoczesne silniki HDI i TDI, w których wtryskiwacze wymagają paliwa o lepkości, którą zapewni dopiero temperatura 120°C.

Tak więc oprócz drugiego zbiornika paliwa, instalacja na olej roślinny powinna się składać jeszcze z zaworów umożliwiających przełączanie zasilania tak, aby do pompy wtryskowej był dostarczany olej napędowy albo roślinny. Można zrobić to za pomocą zwykłego zaworu ze sklepu hydraulicznego ale wygodniej wykorzystać do tego celu elektrozawór a dokładniej — cztery elektrozawory. Czemu aż cztery? Po dwa na każde paliwo, na wlocie do pompy i powrocie do baku. W końcu nie chcemy, żeby nam się paliwa mieszały w baku…

W zasadzie są trzy źródła ciepła do ogrzewania oleju roślinnego.

Pierwszym sposobem, najprostszym w montażu, jest ogrzewanie elektryczne. Wystarczy założyć na przewód paliwowy od zbiornika z olejem roślinnym elektryczny podgrzewacz, podłączyć przewody i sprawa teoretycznie załatwiona. W praktyce takie urządzenie zużywa bardzo dużo prądu, który przecież jest w momencie rozruchu samochodu bardzo potrzebny. Za to pobór w trakcie jazdy znacznie obciąża instalację elektryczną, przede wszystkim alternator. Ponieważ urządzenie to musi pracować cały czas, może się okazać, że dodatkowe 150 czy 300W poboru prądu spowoduje jego brak dla innych urządzeń.

Drugą metodą, bardzo dobrą, jest podgrzewanie od spalin. Spaliny są bardzo gorące i szybko osiągają wysoką temperaturę, więc praktycznie od razu po uruchomieniu silnika można podgrzewać nimi olej roślinny. Trudności są dwie — po pierwsze nie jest łatwo zrobić wymiennik ciepła wykorzystujący ciepło spalin ani go podłączyć do silnika. Po drugie trudno obliczyć jego wymiary by zapewnić właściwą temperaturę podgrzanego oleju.

Rozwiązanie trzecie, najlepsze, to wykorzystanie wody chłodzącej z silnika. Ona praktycznie nigdy nie przekracza temperatury 100°C, zatem olej też będzie miał właściwą temperaturę. Łatwo przeciąć przewody układu chłodzenia i podłączyć wymiennik ciepła, natomiast rozgrzewanie oleju trwa trochę dłużej niż gdyby używać ciepła ze spalin. W porównaniu do podgrzewacza elektrycznego taki sposób jest znacznie bardziej niezawodny, bo praktycznie nie ma się tu co zepsuć!

Silnik uruchamiany jest na oleju napędowym, następnie gdy się już rozgrzeje do odpowiedniej temperatury (co widać na wskaźniku), można przełączyć zasilanie na olej roślinny. Na krótko przed wyłączeniem silnika należy go przełączyć z powrotem na olej napędowy.

Podgrzewać można olej nie tylko w wymienniku zamontowanym na przewodzie łączącym zbiornik z pompą. Podgrzewać można również olej w zbiorniku! Instalacja zaprezentowana na pierwszym zdjęciu posiada właśnie podgrzewany zbiornik na olej roślinny. Dochodzą do niego cztery przewody — dwa od wody chłodzącej silnik i dwa do paliwa, powrotny i zasilający. Zbiornik prezentowany na zdjęciu ma podwójne dno, w dnie przepływa woda i podgrzewa od dołu olej. Ponieważ właśnie z dołu wychodzi przewód do pompy, olej jest dość szybko podgrzewany. Zbiornik na zdjęciu ma pojemność 30 litrów.

Oprócz wspomnianych elementów instalacji, warto wspomnieć o elektrozaworach. Jak pisałem, można zamiast nich użyć zwykłych zaworów kulowych, stosowanych w hydraulice czy gazownictwie. Tyle tylko, że takiego zaworu nie da się zdalnie przełączyć z kabiny a wysiadanie po to, by zajrzeć do silnika i przełączyć zasilanie na olej roślinny pomysłem dobrym nie jest. Zwłaszcza, że niekiedy trudno dostać się do silnika, np. w VW T3 umieszczony jest on pod podłogą przedziału bagażowego. Stąd elektrozawory sterowane z kabiny mają tę wielką zaletę, że działają błyskawicznie i nie trzeba ruszać się z fotela kierowcy by je przełączyć. Zawory wchodzące w skład instalacji mają też funkcję ręcznego przełączania w sytuacjach awaryjnych, gdy np. z jakiś przyczyn nie będzie docierać do nich prąd.

Zestaw z pierwszej fotografii, kosztował w chwili pisania tego artykułu 1 600 złotych brutto. Zawiera on następujące elementy:

• Zbiornik paliwa podgrzewany 30L
• Wymiennik ciepła 20cm
• Komplet elektrozaworów paliwa (4 szt.)
• Wąż cieczy chłodniczej średnica wewn. ok 1,6cm długość 5m
• Wąż Paliwowy 3m
• Trójniki paliwa 2 szt.
• Przełączniki do sterowania elektrozaworami 2 szt.
• Przewód elektryczny dwu żyłowy 6m plus 4 wsuwki na elektrozawory i 6 oczek na przełączniki (do montażu przewodów)
• Opaski do mocowania przewodów plastykowe (50szt)
• Filtr paliwa wstępnego oczyszczania (plastykowy odporny na temp do ok. 90°, należy założyć po nim jeszcze dokładny filtr, który nie znajduje się w tym zestawie).

Montaż tej instalacji jest bardzo prosty i sprowadza się do następujących czynności:

1. przecięcia oryginalnych przewodów paliwowych i podłączenia za pomocą trójników i przewodów elektrozaworów, wymiennika ciepła i zbiornika paliwa według załączonego do zestawu schematu,
2. podłączenia do zbiornika paliwa i wymiennika ciepła obwodu wody chłodzącej,
3. podłączenia elektrozaworów do włączników,
4. zamocowania zbiornika.

Montaż taki w zwykłym warsztacie nie powinien kosztować więcej niż 100-200 złotych bo trwa krótko i jest banalnie prosty. W zasadzie wykonanie takiego montażu na własną rękę nie powinno nikomu przysporzyć większych problemów.

Zestaw ten i jego poszczególne elementy (zbiornik, wymienik ciepła, elektrozawory) w chwili pisania tekstu można było zakupić w sklepie internetowym 4Kółka.pl. Dla czytelników mojej strony sklep przygotował specjalną ofertę — darmową wysyłkę kurierską zakupionej instalacji na olej roślinny. Wystarczy przy składaniu zamówienia podać hasło „Drewno Zamiast Benzyny”. 🙂

Na życzenie można zamówić wymiennik ciepła lub zbiornik paliwa o innych wymiarach.

Zapraszam do zajrzenia na forum dyskusyjne tej witryny, do działu Inne paliwa alternatywne.

Zdjęcia dzięki uprzejmości 4Kółka.pl.