Oświetlenie w energooszczędnym domu

W domu, w którym stawiamy na ekologiczne i energooszczędne rozwiązania, musi zagościć dostosowane do całości oświetlenie. Z reguły duży nacisk kładzie się tutaj na doświetlenie pomieszczeń światłem naturalnym, stąd duże przeszklenia i południowo-zachodnia ekspozycja budynku. Po zmroku jednak jesteśmy całkowicie zdani na oświetlenie sztuczne. Wtedy właśnie kluczowego znaczenie nabierają nasze wybory w zakresie źródła światła i odpowiedniej oprawy.

Tradycyjne źródło światła

Bardzo długo gościły w naszych domach żarówki tradycyjne. Wybieraliśmy je dlatego, że nie było innej alternatywy. Wiele osób nadal deklaruje, że jest to najlepszy sposób na oświetlenie wnętrza. Użytkownicy cenią je za ciepłe, przyjemne światło. Jako zaletę wskazują też niską cenę w stosunku do innych, wprowadzonych później źródeł światła. Warto jednak pamiętać, że oszczędność jest tu tylko pozorna. Oto bowiem tradycyjne żarówki, przy innych nowocześniejszych i określanych jako energooszczędne, okazują bardzo mało wydajne.

Zaledwie 5% pobieranej przez tradycyjną żarówkę energii przetwarzane jest na światło, reszta – aż 95% – to straty w postaci ciepła. W konsekwencji ich skuteczność świetlna (przez skuteczność świetlną rozumiemy stosunek emitowanego strumienia świetlnego do pobieranej mocy) wynosi zaledwie 14 lm/W. To zdecydowanie za mało, jeśli zależy nam na wyposażeniu energooszczędnego domu.

Kluczowa jest także trwałość tradycyjnych żarówek. Z uwagi na fakt, że wynosi ona zaledwie ok. 1000 godzin, użytkownik będzie zmuszony do ich częstej wymiany w związku z ich szybkim – w porównaniu do innych źródeł światła – przepalaniem.

Niska efektywność energetyczna tradycyjnych żarówek sprawiała, że zdecydowano nie wprowadzać ich już do sprzedaży. Stosowane przepisy wyszły w 2012 r. I choć nadal jeszcze można je kupić, stopniowo znikają z rynku, ustępując pola innym, bardziej energooszczędnym źródłom światła.

Czas poznać zalety oświetlenia LED

Obecnie za najbardziej energooszczędne rozwiązanie uważa się konstrukcje, które wykorzystują diody LED. Ich skuteczność świetlna jest wielokrotnie wyższa od tej, z jaką mieliśmy do czynienia w przypadku tradycyjnych żarówek. Przyjmuje się, że może dochodzić nawet do 120 lm/W, a ich żywotność osiąga ok. 20 000 godzin świecenia.

Oświetlenie LED daje niemal nieograniczone możliwości we wnętrzach, a zintegrowane z oprawą może przybierać przeróżne formy – raz skromne i nawiązujące do tradycyjnych kształtów, innym razem oryginalne, zaskakujące i niecodzienne. Ich ogromne zróżnicowane można zobaczyć na przykładzie asortymentu, jaki oferuje sklep z lampami Lampy.it.

Warto zwrócić uwagę na to, że lampy LED mogą emitować światło o różnej temperaturze barwowej. Dzięki temu użytkownik może wybierać spośród opraw, które emitują światło zbliżone do tego, jakie oferują tradycyjne żarówki. Temperatura barwowa ok. 2700 K i współczynnik oddawania barw na poziomie minimum 80 powinny zadowolić zarówno osoby, które pragną zaoszczędzić i szukają ekologicznych rozwiązań, jak i tych, którzy chcą oświetlić wnętrze światłem zbliżonym do tego, jakie daje tradycyjna żarówka.

Oprócz żarówek tradycyjnych oraz LED możemy się jeszcze spotkać z żarówkami halogenowymi i świetlówkami kompaktowymi. Nadal jednak ich skuteczność świetlna pozostaje znacznie niższa niż w przypadku oświetlenia LED. Dlatego najbardziej zasadne w przypadku energooszczędnych domów wydaje się zastosowanie właśnie LED-ów. Dzięki temu zyskujemy zarówno niższe rachunki, jak i niemal nieograniczone możliwości aranżacyjne we wnętrzu.

Jak efektywnie i oszczędnie oświetlić mieszkanie?

Wymuszona przez Unię Europejską rezygnacja z tradycyjnych żarówek wydaje się częściowo zmniejszać problem zużycia energii przez oświetlenie. Przesiadka na świetlówki kompaktowe (żarówki energooszczędne) oznacza niemal pięciokrotne zmniejszenie poboru prądu. Żarówki LED(*) dają jeszcze lepsze oszczędności. Ale to nie koniec zmian, które można i warto wprowadzać.

Swoją drogą pamiętam, gdy tata przyniósł do domu pierwszą żarówkę energooszczędną do pokoju, który dzieliłem z bratem, jeszcze jakoś w pierwszej połowie lat 90-tych. Tam się zawsze paliło górne światło, bo przecież bawiliśmy się w całym pokoju, a nie tylko przy biurkach (które miały osobne lampy). Tata kupił jedną z pierwszych świetlówek kompaktowych, wtedy pod postacią dość dużej kuli z mlecznego szkła i wkręcił w oprawę. Pamiętam do dziś jego przerażenie, gdy świeciła bardzo słabo, jakby bał się przyznać mamie do tego nietrafionego zakupu (a pewnie tania nie była). Szczęśliwie okazało się, że po prostu potrzebuje dość dużo czasu na rozgrzanie się, by zaczęła intensywnie świecić. Czasem nie opłacało się w ogóle zapalać światła, bo wychodziliśmy z pokoju nim świetlówka zdążyła się rozgrzać.

Czytaj dalej…

Żarówki LED, czyli najsprawniejsze elektryczne źródła światła

Już w 2008 r. napisałem tu artykuł o tak zwanych żarówkach energooszczędnych, czyli świetlówkach kompaktowych. Dwa lata temu zastanawiałem się, czy warto wymienić tradycyjne żarówki na świetlówki kompaktowe, albo lampy LED. Dziś pora opowiedzieć więcej o tym, czym są żarówki LED.

Tak naprawdę, to mamy nie tyle żarówki LED, co lampy LED, bo tak brzmi poprawna nazwa tego typu źródeł światła. Żarówka to takie źródło światła, które ma żarzący się drucik, a więc ta nazwa zarezerwowana jest dla żarówek tradycyjnych i halogenowych. Czytaj dalej…

Największy kłopot z żarówkami energooszczędnymi

Jestem ogromnym zwolennikiem energooszczędnych źródeł światła. Gdybym mógł, cały mój dom byłby oświetlany świetlówkami kompaktowymi, albo jeszcze lepiej — żarówkami LED, zasilanymi prądem stałym z mojego własnego odnawialnego źródła energii. Na razie to marzenie jest nieosiągalne, bo mieszkam w bloku, gdzie ani wiatraka, ani baterii słonecznych na dachu nie dam rady zainstalować. Biogazowni też nie. 😉

Właśnie dziś kupiłem do łazienki żarówkę LED o mocy 20 W (wg producenta — ekwiwalent tradycyjnej żarówki o mocy 100 W). I niestety okazało się, że jest z nią problem.

Mianowicie — nie pasuje ona do klosza. Czytaj dalej…

Świetlówki kompaktowe i żarówki LED – czy warto?

Od kiedy Unia Europejska zabroniła sprzedaży żarówek o mocy powyżej 40 W, w sklepach pojawiły się “grzejniki żarowe” lub “żarówki specjalne wstrząsoodporne”, które nie podlegają pod ten zakaz. Pytanie tylko, czy nie warto pójść z duchem czasu i wymienić żarówki na świetlówki albo żarówki LED?

Tak naprawdę w domowych zastosowaniach mamy dwie alternatywy — świetlówki i diody elektroluminescencyjne. Te pierwsze znamy pod postacią długich na kilkadziesiąt centymetrów świecących szklanych rur i stosujemy je od wielu lat w biurach, warsztatach, itd. W domach zaczęły być używane dopiero kilkanaście lat temu, gdy pojawiły się tzw. świetlówki kompaktowe, zwane także żarówkami energooszczędnymi, przystosowane do użycia w tradycyjnych oprawach oświetleniowych z gwintem żarówkowym — E27 i E14.

Od kilku lat można też kupować tzw. żarówki LED z diodami. I o wszystkich tych źródłach światła jest właśnie niniejszy film. Czytaj dalej…