Od kilku lat tworząc tę stronę internetową o gazie drzewnym otrzymuję regularnie pytania i uwagi podobne do komentarza, który ostatnio został zamieszczony przez BartaBK pod FAQ o holzgazie. Pozwolę sobie zacytować jego fragment i odnieść się do niego również w formie osobnego artykułu.

Ja sądzę, że [gaz drzewny] się ledwo co opłaca. Obecna cena ropy to około 1,5 PLN (w cenach giełdowych za baryłkę), a jeżeli na holzgas nałoży się takie same zbójeckie opłaty jak na inne paliwa to będzie to ledwo co opłacalne. Nie mówiąc już o problemach z taką instalacją.

Czy w dzisiejszej gospodarce gaz drzewny, i szerzej gaz generatorowy, ma jakikolwiek sens?

Holzgas a transport

Powiedzmy sobie szczerze: holzgas w transporcie nie ma żadnego sensu. Choć najszybszy rozwój technologii zgazowania miał miejsce w czasie II Wojny Światowej i był związany właśnie z zastąpieniem paliw ropopochodnych w pojazdach, dziś nasza sytuacja jest zgoła inna. Tak, od wielu lat mówi się, że ropa się kończy, od dłuższego czasu też drożeje. Wkrótce ma nastąpić (lub już nastąpił) Peak Oil, czyli szczyt wydobycia ropy naftowej, po którym jej wydobycie będzie tylko spadać. Mimo to w zanadrzu mamy sporo technologii pozwalających na zastąpienie benzyny i oleju napędowego, jak choćby:

• samochody elektryczne,
• samochody na ogniwa paliwowe, tankowane wodorem, metanolem albo gazem ziemnym,
• biopaliwa ciekłe,
• LPG (choć pamiętamy, że LPG to też paliwo produkowane głównie z ropy), LNG, CNG,

i choć te techniki nie zastąpią w ciągu roku tradycyjnych samochodów, może się to sporym wysiłkiem stać w ciągu kilku lat.

Ropa i jej pochodne są jeszcze zbyt tanie, by produkcja gazu drzewnego się opłacała. Wprawdzie litr benzyny można zastąpić przez 2,5-4 kg drewna, co umożliwia jazdę samochodem 5 razy taniej, ale gazogeneratory nie są bezobsługowe. Gaz drzewny nie jest równie wygodny w stosowaniu jak LPG. Przed rozpoczęciem jazdy trzeba najpierw rozpalić sam gazogenerator, co trwa co najmniej kilkanaście minut. Odpowiednio często trzeba wybierać zeń popiół, czyścić filtry, uzupełniać paliwo, itd. Trudno wyobrazić sobie by kierowca wykonał wszystkie te prace przed wyjazdem do pracy…

O tym, że gazogenerator ma sporą masę i sporo miejsca zajmuje na samochodzie, nawet nie warto wspominać. No i jeszcze zmniejsza o 30-40% moc silnika!

Gaz generatorowy a silniki stacjonarne

To już zupełnie inna historia. Tu większość wad gazu drzewnego przestaje mieć znaczenie. Przy stacjonarnym silniku, który pracuje przez długi okres bez przerwy, nieistotne są długie czasy rozruchu ani duża instalacja. Również strata mocy silnika nie jest istotna — po prostu dobiera się do układu większy silnik, albo w inny sposób zwiększa jego moc (podwyższając stopień sprężania lub stosując turbosprężarkę).

Stacjonarne instalacje mają też sens pod tym względem, że pozwalają odzyskać sporo strat powstających podczas produkcji gazu generatorowego i jego wykorzystania w silniku spalinowym. Mam tu na myśli:

• stratę podczas produkcji gazu drzewnego, gdy część wartości opałowej paliwa zamieniana jest na wysoką temperaturę gotowego gazu,
• straty ciepła z obiegu chłodzenia silnika,
• straty ciepła w odprowadzanych z silnika spalinach.

Wszystkie te straty można ograniczyć w taki sposób, by wykorzystać odpadowe ciepło np. do ogrzewania pomieszczeń (mamy wtedy do czynienia z elektrociepłownią) czy podsuszenia wsadu.

Instalacje stacjonarne pozwalają na wykorzystanie dostępnego na miejscu paliwa (np. odpadów z produkcji mebli, albo śmieci) do produkcji energii, która zostanie wykorzystana w tym samym miejscu. To ułatwia z jednej strony zagospodarowanie odpadowego paliwa (nie trzeba go wozić na duże dystanse) a z drugiej strony także wykorzystanie wyprodukowanej energii przy minimalizacji strat jej przesyłu.

Gaz drzewny w innych układach

Naturalnie wykorzystanie gazu generatorowego nie jest ograniczone tylko do silników spalinowych. Z powodzeniem można go spalić w kotle parowym, kuchence gazowej (są nawet dedykowane gazogeneratory dla kuchenek), czy turbinie gazowej.

Gaz generatorowy jest bardzo cennym surowcem do wielu rodzajów syntez. I nie mam tu na myśli tylko syntezy Fischera-Tropscha, bo w Polsce zaczyna się też mówić na przykład o wykorzystaniu gazu ze zgazowania węgla do produkcji nawozów. Gaz generatorowy jest też doskonałym źródłem wodoru, bo zawiera go całkiem sporo.

Gaz drzewny po odpowiednim oczyszczeniu może być też wykorzystywany w ogniwach paliwowych!

Ja osobiście marzę o małej domowej elektrociepłowni na gaz drzewny. A sądząc po tematach na forum, nie jestem jedynym takim marzycielem. 😉